Starzenie się społeczeństwa sprawia, że rośnie zapotrzebowanie na przestrzenie dostosowane do potrzeb osób starszych. Architektura bez barier to nie tylko kwestia wygody, ale także bezpieczeństwa i samodzielności seniorów. Jak zaprojektować przestrzeń, aby była przyjazna i funkcjonalna dla osób starszych? Oto kluczowe zasady.
Seniorzy często borykają się z ograniczoną mobilnością i pogorszonym wzrokiem, dlatego każda przestrzeń powinna minimalizować ryzyko upadków i ułatwiać poruszanie się. Oto kilka podstawowych zasad:
Brak progów i nierówności – płaskie powierzchnie ułatwiają poruszanie się, zwłaszcza osobom korzystającym z chodzików lub wózków inwalidzkich.
Antypoślizgowe materiały – podłogi powinny być matowe i odporne na ślizganie, aby zmniejszyć ryzyko upadków.
Dobre oświetlenie – jasne, równomierne światło, szczególnie w korytarzach i przy schodach, poprawia widoczność i orientację w przestrzeni.
Projektowanie budynków przyjaznych seniorom wymaga eliminacji barier architektonicznych:
Automatyczne drzwi lub szerokie wejścia – powinny mieć co najmniej 90 cm szerokości, aby umożliwić swobodny wjazd wózka inwalidzkiego.
Windy i podjazdy – schody mogą stanowić poważne utrudnienie, dlatego niezbędne są windy i pochylne o odpowiednim nachyleniu (maksymalnie 6%).
Łatwo dostępne ławki i miejsca odpoczynku – w przestrzeniach publicznych warto umieszczać wygodne siedziska z oparciem, umożliwiające odpoczynek podczas spacerów.
Mieszkania i pokoje dla seniorów powinny być funkcjonalne i dostosowane do ich potrzeb:
Łazienka bez barier – powinna mieć prysznic bez brodzika, poręcze przy toalecie i umywalce oraz odpowiednią ilość miejsca do swobodnego manewrowania.
Kuchnia dostosowana do seniora – niskie blaty, łatwo dostępne szafki oraz sprzęty AGD z czytelnymi oznaczeniami.
Łóżko na odpowiedniej wysokości – ułatwia wstawanie i kładzenie się, co jest szczególnie ważne dla osób z problemami ruchowymi.
Domy opieki, mieszkania senioralne i przestrzenie publiczne powinny sprzyjać integracji i aktywności osób starszych:
Zieleń i przestrzenie rekreacyjne – dostęp do parków i ogrodów poprawia komfort psychiczny i fizyczny seniorów.
Łatwo dostępne usługi – sklepy, apteki, przychodnie oraz punkty usługowe powinny być zlokalizowane w pobliżu miejsc zamieszkania seniorów.
Czytelne oznakowanie – duże litery, kontrastowe kolory i intuicyjne symbole ułatwiają nawigację w budynkach i na ulicach.
Architektura bez barier to nie tylko kwestia dostosowania budynków do wymogów prawnych, ale przede wszystkim troska o komfort i niezależność osób starszych. Odpowiednie projektowanie przestrzeni wpływa na jakość życia seniorów, zwiększa ich samodzielność i bezpieczeństwo. Warto zadbać, by zarówno mieszkania, domy opieki, jak i przestrzenie publiczne były przyjazne dla wszystkich pokoleń.
17 marca, 2025